Data urodzenia świętego Hieronima nie jest dokładnie znana, badacze wahają się pomiędzy rokiem 331 a 347 naszej ery. Na pewno wiemy tylko, że miało to miejsce w Strydonie, na granicy Panonii z Dalmacją. Mimo tego, że miał chrześcijańskich rodziców, został ochrzczony dopiero około 360 roku, najprawdopodobniej przez papieża Liberiusza. Hieronim przebywał wtedy w Rzymie, gdzie uczył się zgłębiając tajniki filozofii i retoryki.
Natchnienie
W latach siedemdziesiątych IV wieku Hieronim przebywał w Antiochii, gdzie podczas jednej ze swoich licznych chorób doznał wizji. Wtedy to porzucił literaturę świecką i postanowił poświęcić się studiowaniu Pisma Świętego. Efektem tego była Wulgata – tłumaczenia tekstów biblijnych, na których bazował kościół zachodni aż do XX wieku.
Wulgata a Septuaginta – rywalizujące tłumaczenia
Wulgata tym samym wyparła wiodącą wcześniej prym Septuagintę – Stary Testament w przełożony na język grecki. Według legendy jej tłumaczenia podjęło się 70 mędrców. Każdy z nich przygotował swoją wersję tłumaczenia, jednak okazało się, że każda z nich jest taka sama i uznano to za święty znak. Oczywiście, proces tłumaczenia wyglądał inaczej, niż przedstawia to legenda, ale pokazuje, jak wielkim dziełem była Septuaginta w oczach współczesnych. Przez kilka wieków była ona jednym z największych dzieł translatorskich świata starożytnego, a dla wierzących stanowiła najważniejszy tekst.
Odbiór Wulgaty
Było to jednym z powodów, dla których Wulgata Hieronima początkowo nie została ciepło przyjęta. O ile nie miano większych zarzutów wobec tłumaczenia Nowego Testamentu, o tyle odejście od Septuaginty w Starym Testamencie nie zostało pozytywnie skomentowane. Niektórzy zarzucali Hieronimowi nawet herezję, jednak jakość obroniła się sama i grono zwolenników Wulgaty zaczęło się powiększać – w VI wieku korzystał z niej już nawet papież Grzegorz Wielki.
Życie w pustelni
ksiazkaW wyniku śmierci Damazego, który zapewniał mu swoje poparcie, oraz oskarżeń o niestosowne relacje z wdową Paulą, późniejszą świętą, Hieronim musiał opuścić Rzym. Wraz z grupą bliskich osób podróżował po świecie, aż w końcu osiadł na Ziemi Świętej w Betlejem. Zamieszkał w pustelni, gdzie cały czas powiększał swój dorobek literacki, a Paula, pochodząca z arystokratycznej rodziny, zapewniała mu utrzymanie.
Jednak oczkiem w głowie Hieronima były nie tylko tłumaczenia – zajmował się także pisaniem komentarzy do Pisma Świętego i polemiką poddającą krytyce innych myślicieli tamtych czasów. Spowodowało to, że Hieronim narobił sobie wielu wrogów – w roku 416 miał nawet miejsce brutalny zamach na jego osobę.
Śmierć
Hieronim zmarł 30 września 420 roku. Jego szczątki złożono początkowo w Betlejem, jednak później ponoć przeniesiono je do Rzymu. Relikwie świętego mają się dziś znajdować w trzech miejscach w Europie: w Rzymie, Nepi i Escorialu.
Wspomina się go 30 września w rocznice jego śmierci. Jest patronem wielu osób, w tym tłumaczy, studentów, bibliotekarzy i archeologów.
