Opowiadania Corkiego były także, obiektywnie rzecz biorąc, oskarżeniem rzeczywistości społecznej. Jednak w potraktowaniu problemu różniły się zasadniczo od wcześniejszych i współczesnych im ujęć. Późniejsze wypowiedzi Gorkiego o tych opowiadaniach są sprzeczne, lecz w artykule O tym, jak uczyłem się pisać, wiązał je pisarz z młodzieńczym programem estetycznym, z dążeniem do ?upiększenia” bezbarwnej powszedniości ?romantyczną fikcją”, do opisywania ludzi ?niezwykłych i nieprzeciętnych”. Potraktował zatem problem nie tylko w kategoriach prowokacji społecznej i obyczajowej, lecz nadał mu głębszy sens filozoficzno-estetyczny. Rozluźnił bowiem władzę ?warunków” nad człowiekiem, osłabił bezpośrednie determinanty socjologiczne ?bosiactwa”, czyli inaczej mówiąc losu ludzkiego. Głównym motywem konstrukcyjnym opowiadań stał się konflikt bosiaka ze światem. Przez większość opowiadań przewijają się trzy słowa-,,klucze” z opowiadań alegorycznych: wolność, marzenia (tęsknota), ideał. Na tej triadzie wspiera się cała ?filozofia” włóczęgostwa. Włóczęga ? w którym wyczuwa się pogłosy ?szlachetnych bohaterów” E. Sue, Hugo, Dumasa, a nawet powieści bulwarowej ? stał się przeto nosicielem konfliktów, poprzez które przezierały niepokoje światopoglądowe schyłku XIX wieku.
